NỔ BỤI LÀ GÌ? NGUY HIỂM NHƯ THẾ NÀO?
Trong quá trình vận hành và xử lí các sản phẩm thô như đập, nghiền, xay, vận chuyển, phân loại và lưu trữ, một vụ cháy nổ hoàn toàn có thể xảy ra khi có sự kết hợp giữa tia lửa điện và những hạt bụi nhỏ bay trong không khí.
Có rất nhiều các vụ cháy nổ xảy ra trong các nhà máy công nghiệp. Điều này là do hơn 70% các loại bụi được tích tụ trong quá trình sản xuất rất dễ cháy. Trong bài viết dưới đây, Hòa Bình Xanh sẽ chia sẽ các kiến thức cần thiết về các nguy cơ gây nổ bụi công nghiệp để xử lí, tránh những trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.
NỔ BỤI LÀ GÌ?
Nổ bụi là hiện tượng bốc cháy nhanh chóng của các hạt bụi mịn phân tán trong không khí bên trong một không gian kín, tạo ra sóng xung kích mạnh.
NỔ BỤI LÀ GÌ? NGUY HIỂM NHƯ THẾ NÀO?
Các ngành nghề có nguy cơ cao xảy ra nổ bụi:
- Ngành khai khoáng: Than, quặng kim loại…
- Ngành chế biến gỗ: Bụi gỗ, dăm bào…
- Ngành sản xuất nông sản: Bụi ngũ cốc, bột mì…
- Ngành hóa chất: Bụi hóa chất dễ cháy nổ.
- Ngành dệt may: Bụi bông, sợi tổng hợp…
CÁC YẾU TỐ HÌNH THÀNH MỘT VỤ CHÁY NỔ DO BỤI
Nổ bụi là một hiện tượng nguy hiểm xảy ra khi các hạt bụi mịn phân tán trong không khí bốc cháy nhanh chóng trong một không gian hạn chế, tạo ra sóng xung kích. Để xảy ra nổ bụi, cần có sự kết hợp của 5 yếu tố chính:
- Nguồn nhiệt: Cung cấp năng lượng để kích hoạt quá trình cháy. Nguồn nhiệt có thể xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau như tia lửa điện, ma sát, thiết bị sưởi ấm, nguồn lửa hở,…
- Nhiên liệu: Là bụi có khả năng cháy được. Bụi dễ cháy thường gặp trong các ngành công nghiệp chế biến ngũ cốc, gỗ, than, kim loại, hóa chất,…
- Nồng độ bụi mịn đủ lớn: Để tạo thành hỗn hợp khí-bụi dễ cháy. Nồng độ bụi tối thiểu để xảy ra nổ thay đổi tùy theo loại bụi, thường dao động từ 50 g/m³ – 1000 g/m³.
- Nguồn oxy: Cần thiết cho quá trình cháy diễn ra. Oxy có thể được cung cấp từ không khí hoặc từ các nguồn khác trong môi trường.
- Không gian đủ kín: Hạn chế sự khuếch tán bụi và sản phẩm cháy, tạo điều kiện cho áp suất tăng cao dẫn đến nổ.
5 YẾU TỐ GÂY NÊN MỘT VỤ NỔ BỤI
Ngoài 5 yếu tố cơ bản trên, một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng xảy ra và mức độ nghiêm trọng của vụ cháy nổ do bụi bao gồm:
- Kích thước hạt bụi: Hạt bụi càng nhỏ càng dễ cháy và tạo ra hỗn hợp khí-bụi dễ nổ hơn.
- Độ ẩm không khí: Độ ẩm cao có thể làm giảm khả năng cháy nổ của bụi.
- Hình dạng và cấu trúc của các hạt bụi: Ảnh hưởng đến diện tích tiếp xúc bề mặt và tốc độ cháy.
- Sự hiện diện của các chất xúc tác: Một số chất có thể thúc đẩy quá trình cháy, làm giảm năng lượng kích hoạt cần thiết cho phản ứng.
Việc hiểu rõ các yếu tố hình thành cháy nổ do bụi là vô cùng quan trọng để có thể triển khai các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giảm thiểu nguy cơ xảy ra tai nạn và đảm bảo an toàn cho người lao động cũng như cộng đồng xung quanh.
CÁC BIỆN PHÁP HẠN CHẾ XẢY RA NỔ BỤI
Để ngăn chặn và giảm thiểu nguy cơ xảy ra nổ bụi, cần thực hiện đồng bộ các biện pháp kỹ thuật và tổ chức sau:
BIỆN PHÁP KỸ THUẬT:
- Kiểm soát nguồn bụi:
- Hạn chế phát sinh bụi bằng cách sử dụng công nghệ tiên tiến, thiết bị hiện đại trong sản xuất.
- Thu gom bụi tại nguồn bằng hệ thống thu gom bụi hiệu quả, phù hợp với đặc điểm của từng loại bụi và ngành nghề sản xuất.
- Vận chuyển bụi an toàn bằng hệ thống vận chuyển kín, áp suất thấp.
- Xử lý bụi an toàn bằng hệ thống xử lý bụi phù hợp, đảm bảo hiệu quả thu gom và giữ lại bụi.
BỤI MỊN PHÁT SINH TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT CÓ THỂ GÂY CHÁY NỔ
Kiểm soát nguồn nhiệt:
- Loại bỏ các nguồn nhiệt hở, tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ như: tia lửa điện, thiết bị sưởi ấm, nguồn lửa trần,…
- Sử dụng các thiết bị điện chống cháy nổ phù hợp với môi trường làm việc.
- Lắp đặt hệ thống chống sét, chống tĩnh điện hiệu quả.
- Kiểm soát nhiệt độ trong khu vực sản xuất, lưu trữ bụi trong giới hạn an toàn.
Kiểm soát nồng độ bụi:
- Thường xuyên theo dõi nồng độ bụi trong không khí bằng các thiết bị đo lường chuyên dụng.
- Duy trì nồng độ bụi trong giới hạn cho phép theo quy định của pháp luật.
- Sử dụng hệ thống thông gió, hút bụi hiệu quả để giảm nồng độ bụi trong môi trường làm việc.
Kiểm soát môi trường:
- Giữ cho khu vực sản xuất, lưu trữ bụi luôn sạch sẽ, khô ráo, thoáng mát.
- Hạn chế sự hiện diện của các chất oxy hóa mạnh trong môi trường làm việc.
- Kiểm soát độ ẩm không khí trong giới hạn thích hợp.
BIỆN PHÁP TỔ CHỨC:
Nâng cao ý thức an toàn cho người lao động:
- Tổ chức tập huấn về nguy cơ nổ bụi, cách thức phòng ngừa và xử lý tình huống khẩn cấp cho người lao động.
- Trang bị cho người lao động các trang thiết bị bảo hộ lao động phù hợp như: khẩu trang, kính bảo hộ, găng tay,…
- Nâng cao ý thức trách nhiệm của người lao động trong việc chấp hành các quy định về an toàn lao động.
Quản lý chặt chẽ hoạt động sản xuất:
- Lập và thực hiện nghiêm túc quy trình sản xuất an toàn, phù hợp với đặc điểm của từng ngành nghề.
- Thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng thiết bị, máy móc, hệ thống thu gom bụi, xử lý bụi,…
- Có biện pháp xử lý kịp thời các vi phạm về an toàn lao động.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra:
- Các cơ quan chức năng thường xuyên thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định về phòng ngừa nổ bụi tại các cơ sở sản xuất, lưu trữ bụi.
- Áp dụng các biện pháp xử lý nghiêm minh đối với các vi phạm về an toàn lao động.
Ngoài ra, cần lưu ý:
- Lập và thực hiện kế hoạch phòng ngừa và ứng phó với sự cố cháy nổ do bụi.
- Trang bị đầy đủ các phương tiện, thiết bị chữa cháy tại khu vực sản xuất, lưu trữ bụi.
- Tập huấn cho người lao động về cách sử dụng các phương tiện, thiết bị chữa cháy.
- Thường xuyên diễn tập phòng cháy chữa cháy để nâng cao khả năng ứng phó với sự cố.
Bằng cách thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng ngừa và hạn chế nổ bụi, chúng ta có thể giảm thiểu tối đa nguy cơ xảy ra tai nạn cháy nổ, góp phần bảo vệ an toàn cho người lao động và tài sản.
Dịch vụ xử lý bụi, khí thải – Công ty TNHH Công nghệ môi trường Hòa Bình Xanh
Công ty TNHH Công nghệ môi trường Hòa Bình Xanh là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ xử lý bụi – khí thải uy tín, chuyên nghiệp hàng đầu tại Việt Nam. Với đội ngũ kỹ sư, chuyên gia giàu kinh nghiệm, cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại, chúng tôi cam kết mang đến cho khách hàng những giải pháp xử lý bụi -khí thải hiệu quả, tiết kiệm và thân thiện với môi trường. Ngoài ra Hòa Bình Xanh còn có các giải pháp xử lý nước thải (nhà hàng, chế biến thủy sản, khách sạn,…)
Với phương châm: ”Uy tín, chất lượng là hàng đầu” Hòa Bình Xanh cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng sản phẩm và dịch vụ tốt nhất, đáp ứng nhu cầu cần thiết của quý khách.
Quý khách hàng có nhu cầu hợp tác công ty để xử lý bụi – khí thải hoặc quan tâm đến các hạng mục khác, hãy liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE: 0943.466.579 để nhận được sự hỗ trợ nhanh nhất và tận tình nhất.
